ÇOBAN ALİ İHSAN

Bergamanın döneğe gönül vermiş, dönekler hayatında bir yaşam parçası olmuş, saygın, efendi, istisna güzellikte bir ustasıdır Ali İhsan usta. Misapirverliği özü sözü dobra, mert bir kişilik sahibi ustamız 16 haziran 1940 yılında Bergama'da dünyaya gelmiş. Kendini bildi bileli dönek güvercinler ile yolunu hiç ayırmamış. Bunca uzun yolu katederken dönekçilik hususunda gezip görerek, adı geçen tüm soyları izleyerek deneyimlerine katkı sağlamak suretiyle başlı başına bir dönek güvercin bilgi hazinesi olmuş. Gelmiş geçmiş tüm saygın değerli üstadları tanımış, yarenlik etmiş, güvercinlerinden alıp beslemiş. Bir efsane gibi birçok yaşanmış anılara sahip en eski dönek ustaları ile.

Ali İhsan usta da yılmış güvercin hırsızlarından. Malesef aman vermeyen hırsızlardan korunmak için kümeslerinin yanındaki küçük malikanede ikamet eder duruma gelmiş. Bir yandan saygısız, düşüncesiz tutakçılar, bir yandan çok hızlı artan yırtıcı kuş sayısından İllallah etmiş ustamız. Kümesinin kale yakınındaki konumu şahinler için mükemmel bir kolaylık kazandırıyor. Eliyle koymuş gibi alıp &&&&&&ürüyor yıllardır özenle korumaya çalıştığı çelikkanatlarını.

Bu kadar üst üste dert gelince döneklerini yerde bakmak zorunda kalmış çünkü soylarının tükenme endişesi yaşıyor. Döneği tarif ederken diyor ki;
-Nasıl bir insan denize dalarken nefesini tutar, aynen dönüşe giren güvercinde nefesini tutmak zorundadır. Nefesini tutmayan dönek güvercin daireyi kusursuz atamaz. Dönüşü girdiği gibi tamamlayamaz ve dönüş esnasında değişimler var ise bu sebeptendir.

Çok sevdiği ve özenle beslediği çelikanatlar diye adlandırdıkları dönekleri Bergamaya getiren rahmetli Süleyman ağa ve demiryolundan Kemal bey getiriyor. İzmir Beştepeli rahmetli Yavuz ağadan, Becer ağadan araplar getiriliyor. Bu dönekler kendi aralarında eşlendirildikçe tepeli dönekler çıkarmaya başlıyor. Yaşlı deneyimli ustalar ziyarete geldiğinde döneklerden tepeli çıktığını görünce döneğin en hasları bu kümeste bulunuyor bu yüzden genlerinden tepelileri döküyor diyorlar. Rıza beyden getirilen dar kuyruklu çakallar soyundan dönekleri akkuyrukları ve sütbeyazları çıkarıyorlar. Bu dönekler hep beyaz gözlü, yakalanma imkanı olmayan zeki, ayar cins dönekler. Yavrular büyüdüğünde kendine iyice hakim olana dek uçurulmazlar, kendini anlayıp uçmak istediği zaman uçurulur. Uzun bir uçma döneminden sonra geç dönüş bulur fakat sağlam döneklerdir. Aynı yuvada büyüyen bir kardeş akkuyruk arap iken diğeri sütbeyaz çıkabiliyor. İki arap sütbeyaz dönek yavru verebiliyor. İlerleyen zaman içinde karakanat ırkı dönekler daha cömert ve daha kısa zamanda dönüş buldukları için onlara olan yönelim bu döneklerin azalmasına sebep olmuş. Ancak kendilerine yıllarca hizmet ettiği için birkaç yaşlı ustanın elinde orijinalleri kalmış.

İç çekerek anlatıyor döneklerinin hızlı zamanında İzmirli dostu Dürtük Mustafa arkadaşlarını toplayıp 10 araba Bergamaya dönek muhabbetine ve izlemeye gelirlermiş. O güzel günler sadece anılarda kaldı diyor ustamız. Rahmetli Kemal Serdaroğlu yedi inek parasına yedi tane dönek getiriyor İzmirden. Devrin büyük üstadı Karşıyakalı Rıza beyden alıp geliyor döneklerini. O gün bu gündür o soylar günümüze kadar zor şartlar altında da olsa gelebilmişler. Bergama'da bu has güvercinlere özen gösteren ustalar oldukça fazla imiş fakat yaşlandıkça kuşlar ile ilgilenemedikçe yeni gelen nesiller kıymet bilmez olmuşlar. Oysa Rumeliden gelirken canlı hayvan geçirme yasağından dolayı devrin ustaları çareyi eşlerinin çamaşırları içinde saklamak suretiyle bulup getirebilmişlerdir. Bergamaya yerleşen üç tane göçmen dönek ustası eşlerinin sütyenleri içinde pamuğa sarıp getirdikleri dönekleri burada çıkarıp üretmeyi başarmışlardır. Kimse bu gün bu zorlukları düşünmüyor, kimse kıymet bilmiyor. Oysa dönek camiasında insanlar saygı, sevgi, hoşgörülü, tatlı dilli, hoş sohbet olmalıdırlar. 40-50 yıl önce böyle idi şimdi bir çekişmedir aldı başını gidiyor. Amaç birlikte zevkle izlemek değil hep kusur aramakta. Böyle olunca da dönekçiliğin üzülerek gerilediğini izliyoruz. Dönek güvercinler kol koldur. Performanslı yavrular üretmek isteniyor ise illaki her dönek kendi kolundan dönekler ile eşlenip üretilmelidir. Farklı kolları denemek içinden çıkılmaz durumlara yol açacaktır.

Çakal erkek ve suluğun üzerindeki arap erkek yumurta kardeşi çıkmışlar ikiside erkek.

Onların bir yuva altı kardeşleride alaca erkek ve yanındaki arap dişi. Bunlar kardeş kardeşe eşlenince puanlı kuyruklu düz kırmızı ve süt beyaz yavru veriyorlarmış.

Eskiden bizlere hiç sevgi gösterilmezdi. Küçükler camiadan uzak tutulurdu. Bizler çok zor şartlar altında kendimizi yetiştirebildik. Oysa döneğe gönül verenleri sevgi ile karşılayıp yalansız, dürüstçe bilgilendirmek suretiyle geleceğin süper dönek ustaları olabilmeleri için azimlendirmek gerekiyor. Dönek güvercine gönül verenlere bol şans sevgi ve selamlarımı gönderiyorum.