PALABIYIK MEHMET

Adı Mehmet öksüzler 1944 bursa doğumlu. lakabı palabıyık mehmet, lakabı babasından geliyor, "palabıyığın mehmet" gel zaman git zaman "palabıyık mehmet" olmuş. devdanecilikte dönekçilikte babadan kalma..
ailesi yaklaşık 200 senedir bursanın muradiye semtinde doğmuş, yaşamış ölmüş. kendisi de kümesin içine doğmuş. Dolayısıyla babasını usta olarak kabul etmiş. babasının ilk kuşlarının nerden geldiğini hatırlayamıyor ama çocukken kaplanlarda, araplarda, al akkuyruklarda besliyorlarmış.









mehmet abinin hatırladığı dışarıdan ilk kuş istanbuldan sümüklü ibrahimden gelmiş. oda nasıl gelmiş, babası mehmet abi küçük eşe dosta "babam istanbuldan kuş getirdi" der diye gece getirip koymuş kuşları kümese. o kesmebaş alaca kuşlar çok güzel bir yavru vermiş zaman içinde, palabıyık ismail bey de "ben güzeli buldum diyerekten" bir çok kuşunu çıkarmış ama O yavru hata yapınca,verdiği kuşları geri toplamış...





hatta mehmet abini bir anısı da var. mehmet abiye babası 50 lira vermiş git falancaya verdiğim kuşu 40 liraya al gel demiş. adam 50 lirayı görünce kuşu vermiş lakin paranın üstünü vermemiş, mehmet abide babasından 10 liranın sopasını yemiş. sümüklü ibrahimden gelen çiftin dişisini bu geri aldıkları kuşa vurmuşlar,bu çaprazlama ile 1968'e kadar kuşları getirmişler.



1968 de şu anda oturdukları eve tanınmışlar 1971'in 5. ayındada babası ismail bey vefaat etmiş...


babsının kuşlarından bomba erkeği hayal meyal hatırlıyor.



2 sene kuş sıkıp sıkıp gelmiş. bir gün misafirler varken bir patlamış izmire dönen misafirler "bursa da bir bomba var" diye anlatmışlar kuşun ismide öyle kalmış. birde istanbullu dişi varmış.



çok kaliteli bir dişiymiş yaşadığı müddettetce bir çok insan sadece o dişiyi seyretmek için gelirmiş palabıyık ismaile...




Daha sonra mecburen kan arayışına girmiş mehmet abi ve o dönemim tartışmasız 1 numarası istanbullu yaşar fazlı oğlunun kapısını çalmış. markalı erkek, yamalı erkek ortalığı kasıp kavuruyormuş o tarihlerde... yaşar abide keşandan nazif'in kümesinden 1 çift yavrusunu hediye etmiş bu kuşlardan mehmet abiye. o gün bu gündür kuş sokmamış mehmet abi kümesine...
kendi kuşlarından en sevdiği kuşu ise palabıyıla erkek.



oda bomba gibi 2 yaşından sonra dönmey başlamış.



8 yaşında ölmüş 2 sene bango gibi uçmuş ama 6 sene döneklik yapmış. mehmet abinin ağzından dinliyoruz..

- akşam üstülerini severdi 5 dakika kaybolur kimse görmezdi nerde uçtuğunu, sonra gelir, başlar aramaya, artık onla abi kardeş gibi olmuştuk.... derdi bana" abi artık bana pırıltı at... "
tüneğe 1 metre kala dönüşten çıkar ve hep aynı yere konardı....
Rahmetli kürşat beyle iddaya girdik. Ben kaybettim idaada ama inan tarkan, kürşat bey bütün kümesini uçursa yine de yanın ayaklaşamazdı palabıyık erkeğin o gün dönmüyeceği tuttu. kanat almadan sıktı geldi her seferinde bir tepsi baklavayıda arkadaşala ben ısmarlamak zorunda kaldım.....

kuş işinde birlikte büyüdüğü aynı zamanda dünürü kırmızı mehmeti
rahmetle anıyor metmet abi. çok büyük insandın çok büyük kuşçuydu diyor.....
türkiyede babasından dolayı çocuk yaşta camianın içine girmiş. izmirden demirci hasan, cemo, bahçeci kazımlar, hastaneci kazımlar,nazımlar, emrullah abi , bornovalı selami baba, eczacı nuri amca, sevet abiler, rıza beylar, paytoncu hasan amca, camcı mehmet abi,bergamalı zekeriya amca, bunlar babama gelir giderdi diyor..istanbuldan da , kunduracı kerim abi, yorgancı nuri dsahan sonra benim arkadaşlarım; yaşar,melih, tuna abi,
ilhami abi, kayserili sami, doktor ercüment abi.... bergamadan, camcı mehmet, berber yılmaz ,latif, ali, veli kahya...
denizliden cafer abi var en son benim evimde yatmıştı...
zaten kuşçular kolay kaynaşır..diyor mehmet abi...

en keskin sorunun cevabını ise yine mehmet abinin ağzından dinleyelim....bir dönek kuşu nasıl olmalı?
bir yere izlemeye de gitsem kendi kuşumda olsa tepeden tırnağa kontrol ederim ben kuşu...çıkacak ama 2 tur 3 tur ama 10 tur sonra gelecek ,kendini hazırlayacak kanat hakimiyeti olacak, daire güzelliği olmasını da isterim. ama havada olduğu kadar yerde de güzel olsun... "dönüş" deyince kavga çıkar. biz bursalılar biraz daha iri tekerlek isteriz. ben karşıdan dönen kuş isterim... benim kuşlarım en fazla 4-5 metre döner, o kuşun metresini de kimse ölçemez. dönüşün tarifi yapılamaz. nasıl olur biliyormusun? kuş döner herkez anlar ne olduğunu....bizim kuşlarınız kayıklarla gelir, karşıdan olur ,tekerleği de bir porselen yemek tabağı kadar olur. en ideali de budur... diğer dönüş şekillerine ve anlatımlarına da benim aklım ermiyor. Benim anlatmak istediğim kuşun kanadı beyaz, kuyruğuda beyaz,tek renk nasıl oluyor bu kuş? kuyruğu çekilmiş bir kuşu döndürebilirmisin?




Mehmet abi babası ile birlikte.....

- kuşçu adamdan zarar gelmez. kötü adamda çıkmaz.....gidiyoruz onlar bizi ağırlar, bir gelenleri ağırlarız. muhalefet dedikodu fikir ayrılığı herzaman olur, ama buda işin tadı tuzu. kısaca söyliiyim; kuşçudan kimseye zarar gelmez.

-son yıllarda döneklerde bir dejenere olmuşluk var. bu bilinçsiz kuşçuluktan kaynaklanıyor. çok kuştan kuş olmaz. sağdan bir erkek soldan bi dişi ile kuşçuluk olmaz. kuşçu olmak için bir nesil beslemen şart. bu işe yeni başlayanlar; inanacaklar bir kümese alacaklar 2-3 çift kuş öyle bismillah diyecekler....sadece dönmesi de önemli değil, dişide vardır 3-4 kan, erkekde vardır 3-4 kan; 10 yavru alıyorsun yavruların yürüyüşleri bile farklı.... onun için toplamakla dönekçilik kesinlikle olmaz.....bu dönekçiliğin alfabesi, buna inanmayanlarda zaman içinde bu söylediğime gelirler......




-yeni kuşçular çok sabırsız. onlar istiyor alacaklar 1 çift kuş, her yavrusu dönek çıkacak.... olmaz öyle bir şey.... Ben 60 yaşındayım bende yok öyle eşli kuş...şimdiki genç kuşçular, çırak olmadan usta oluyorlar. onlara akıl vermeye gerek yok. babam dedi bana "oğlum hep çırak kal". ben hep çırak kalırım tarkanım. çünkü çırağın öğreneceği çok şey vardır...Benim velihattımda sensin. Bunu sakın utanıpta yazmamazlık yapma. Bursada bayrağı sana devredeceğiz...ama bugün için Cahitin kuşlarını da çok beğeniyorum.

-şimdiye kadar izlediğim ve uçurduğum en iyi kuşlarım; palabıyık erkeğim, tekir dişim, tinerci dişim, dünürüm kırmızı mehmet'de ki kaplamalı erkek. bu kuşlar hep döneklikleri uzun oldu. 8 yaşında öldüler, 10 yaşında öldüler.... ölene kadarda milim hata yapmadılar. büyük kuşlardı onlar.... Kırmızının kaplama sol kanadına dönerdi... sağ kanadına pırıltı atardı kırmızı, sıkar sıkar soluna girerdi...
metre mesafe tanımazdı.tarihten geri getirme şansım olsa bu kuşları geri getiridim.
Bu kuşlardan 2 taneside dişi. Dişi benim için daha önemli, piyasada dönen dişi yok çünkü.. varsa kimsede hemen gidelim

- şimdiki kuşlar daha teknik. eski kuşlar daha cömertti....şimdikiler daha fantazi. gelmesini, gitmesini biliyorlar.ya kuşçuluk ilerledi
ya kuşlar değişti...ama eskiden çok güzel kuşlarımız vardı, onlarıda çok arıyoruz... renk olayından biz bu kuşçuluğu bitirdik..
yan telliyi çıkardık, kara baskayı çıkardık, elifliyi çıkardık, göğsü açığı çıkardık, kaplanı çıkardık, hep bunlar dönekliği kuvvetli
kuşlardı hep çıkardık... şimdi onları arıyoruz. onlar bizim bugün döndürdüğümüz kuşlardan daha iri tekerlek atarlardı...
eski insanlar anlatır; araba tekerleği kadara dönüyor derlerdi, gerçi o kadar değil ama yinede iyi tekerlekli ve cömert kuşlardı.



-en popüler olduğum zamanlar 96 dan 2002 ye kadardı. kuşçulukta en mutlu olduğum an, O tekir dişinin yaşar'a döndüğü andı. bir akşam hava kararmak üzereyken yaşarlar kahveye gelmiş. beni eve &&&&&&ürdüler. bir pırıltı attım tekir dişiye yaşarın yanındaki adamın elinden bardak düştü. yaşarda beni tebrik etti... hala söyler; palabıyık tekir dişi gibi bi kuş çıkar diye.

şimdi de kaplamalı erkeğim var en son rahmetli kırmızı mehmete döndürdüm. oda çok beğenmişti.
"tam kapalı döndü be "diye bağırmıştı hiç unutmam rahmet istedi dünürüm....

yavruları 10-15 hava birlikte uyçururum.. daha sonra 2'li uçururum. uyumlu olanları..... ben erken teke düşürmeye karşıyım...
bazı arkadaşlar 10. havada teke düşürüyorlar, bence yanlış yapıyorlar.... ben dönüş bulduktan sonra teke düşürürüm...
Daha sonra yer öğretirim, çok önemli bu konu.... ben heryerden prııltı atmam.... dönek kuşunun yeri olacak....
birde misafir içinde önemli yer...kuş misafire dönecek yani, aynı nyerden dönecek, sende ona göre otutturacaksın adamı.

biz kümesin başında doğduk büyüdük babamda 1923 doğumlu oda çocukluğundan beri kuş besliyormuş. hayatımızı döneğe adadık işte daha ne diyim?

Hemşerimi tebrik ederim. Gençlerin kulağına küpe olsun allah uzun ömürler versin maehmet abi. Bucadan CEMO-TİMUR